Reeds vertaalde akten uit Lixhe. | |||||||
1a. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) -
Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625.
Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Boed Marres, Huib J. Plankeel, August De Man en J.W. Love. |
|||||||
|
|||||||
In de marge: 12 Maij Ǽgidius Prethon s[olv]it ad computum 2. stupheros 30. sive [doorgehaald: ultima] penultima die Martii 1622 |
In de marge: 12 mei is Egidius Prethon verschenen en heeft ter verrekening 2 stuivers betaald. de 30ste ofwel de laatste dag van maart 1622, {waarna de laatste (ultima) is doorgestreept en vervangen door voorlaatste} omstreekst tien uur in de ochtend Maria Rouet (Ronet?) weduwe van de jongere (naamsvarianten: Ruet, Ruette, Rouet, Rouette, Ruwetten en Rouwet) Melotte vrouw van van alle sacramenten van de stervenden voorzien, waarbij ik (de pastoor) haar broeder en zusters en vele anderen daarbij aanwezig zij overleed in de Heer. Daags daarop (31 maart) is bij het begraven van het lijk de uitvaart gecelebreerd en op één april is het tricenarium gecelebreed (tricenarium: tijdens een periode van 30 dagen wordt iedere dag een mis opgedragen) bij de maaltijd (ontbijt of lunch) op beide dagen was ik gevraagd vooral om bij deze gelegenheid aan de aanwezigen datgene te zeggen wat tot het zielenheil van de overledene dient. |
||||||
Bovenstaande akte beschrijft de traditie van de rouwmaaltijd of "koffiemaaltijd". Na de begrafenis of crematie komen goede bekenden, buren, collega's, de pastoor en familieleden bij elkaar voor een gezamenlijke maaltijd. Zeker in vroegere tijden toen mensen elkaar minder gemakkelijk konden bereiken en lang onderweg waren, was het begrafenismaal dé gelegenheid om elkaar te ontmoeten en bij te praten. In de zuidelijke Nederlanden worden broodjes gegeten (de zgn. pistolets), vlaai en tenslotte wordt er alcohol geschonken. Deze gezamenlijke activiteit is een onderdeel van de rouwverwerking. Het moge duidelijk zijn dat het alcoholgebruik de ingetogenen hielp hun emoties gemakkelijker te uiten. Zie ook: Begraafregisters, begraven en familierelaties op het kerkhof. | |||||||
1b. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) -
Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625.
Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Loe Giesen, Huib J. Plankeel, Richard Keijzer en August De Man. |
|||||||
|
|||||||
In vigilia pentacostes intra
horam primam et secundam de mane
nata et eodem die circa tertiam
pomeridianam baptizata e[st]
AEgidia filia Jacobi .......
et Aylidis ..e.arket coniugum;
patrinus e[st] consanguineus in
tertio gradu cum dicto patre
susceptrix e[st] Maria filia
Valentini Nahan in tertio gradu
consanguinitat[is cum] dicta Maria
|
De avond van Pinksteren (15 mei 1622)
tussen het eerste en tweede uur in de ochtend
is geboren en dezelfde dag omtrent 3 uur
's middags gedoopt
Egidia dochter van Jacobus ..geneucht..? (zou Texheur, Charneux kunnen zijn)
en Aleidis ..e.arket, gehuwden (bekende variant is Heneket, Henryket)
de peter is bloedverwant in
de derde graad met de genoemde vader
meter is Maria dochter van
Valentijn Nahan in de derde graad van
bloedverwantschap met de genoemde Maria |
||||||
2. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) -
Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625.
Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Richard van Schaik, Richard Keijzer, Loe Giesen, August de Man, Pieter J. Cramwinckel en Cor van den Bergh. |
|||||||
|
|||||||
Erasmus et Jo[ann]es filij geme[l]-
Joannes Lassaux pastor
|
Erasmus en Joannes tweelingen
van Gerardus Gerotte en Maria
Ordij echtpaar uit Lanaye
zijn geboren precies op Kerstmis (letterlijk de geboorte van Christus),
omtrent 9 uur in de morgen
1622 en gedoopt op dezelfde dag
na twaalven; peet-
vader van beiden was Henricus
zoon van Henricus Heneket
peetmoeder van Erasmus was Aleidis
dochter van Nicolaas Grindaijt
en peetmoeder van Joannes Mari
a dochter van Henricus Heneket
Joannes Lassaux pastoor
bij deze gelegenheid zielzorger in plaats van
collega te Lixhe
|
||||||
|
Opmerking: Joannes Balduini a Tilia (de Thioux) was pastoor van Lixhe van 1608 tot in 1622. Januari 1608 neemt hij zijn intrek in de de pastorie, maar zoals toentertijd gebruikelijk, ging de benoeming pas in op 24 juni - het feest van Joannes de Doper - en ontving hij vanaf deze dag de inkomsten hieruit voortvloeiend. Voorheen had hij, vanaf juli 1599, in de parochie Jupille gedurende 9 jaren de functie van kapelaan en schoolmeester vervuld. Hij was afkomstig van Izier (Luxemburg). Zelf vermeldt hij op 30 oktober 1622 "moy A. Tilia curé, absent et célébrant à Hermalle". Hij treft zijn pastorie geplunderd aan. Troepen van de Prins van Oranje, de Prins van Saksen en de Prins van Holstein zijn in dit gebied gelegerd; zoals gewoonlijk worden de plaatselijke bewoners slachtoffer door inkwartiering, plundering en vernieling. Jean-Bauduin werd benoemd tot pastoor van Hermalle-sous-Argenteau, waar hij overlijdt op 10 juni 1631. Hij was van het dak van de kerk gevallen! Hij wordt opgevolgd door Nicolas Oranus vanaf 13 september 1624. Deze overlijdt aan de pest te Lixhe op 5 oktober 1635. Reeds eerder, 26 februari 1617 was de moeder van Jean-Bauduin a Tilia - Marie Marchand - eveneens aan de gevolgen van de pest overleden. Joannes Lassaux was pastoor van Haccourt en was zijn vervanger omdat A Tilia "confratre absent" was. Het waren dus roerige tijden in 1622 rondom Lixhe (1609-1621 Twaalfjarig Bestand). | ||||||
Fraai signatuur van Jean-Bauduin À Tilia. |
|||||||
|
|
||||||
De kerk van Lixhe (Saint-Lambert). |
De kerk van Lixhe met kerkhof vanuit het noordwesten. |
||||||
|
|||||||
|
|||||||
Bij het gedenkmonument voor de slachtoffers van beide wereldoorlogen in Lixhe twee oude grenspalen: links de Nederlandse Leeuw met zeven pijlen (de zeven provinciën) in zijn klauw, rechts de dubbelkoppige Oostenrijkse adelaar. Foto's: Breur Henket. |
|||||||
3. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) -
Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625.
Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Ronald, Richard Keizer, Richard van Schaik, Ton Hokken, Loe Giesen, John Paulussen en August de Man. |
|||||||
|
|||||||
1613 Marge: delle Naije hac 3a (tertia) Augusti bapt(zata) est Aylid sive Idela filia Michaelis S..nnen et Maria(e) Henryket eius uxoris; sus- ceptor Jo(ann)es Sauueur avuncu- lus pueri, susceptrix Maria Jamar |
1613 Marge: Lanaye (Ternaaien) Heden de 3de augustus werd gedoopt Aleidis genoemd Idelette dochter van Michael S,,nnen (Swennen?) en Maria Henryket zijn echtgenote; peter is Joannes Sauveur oom van dit kind van moederskant, meter is Maria Jamar. |
||||||
4. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) - Dopen en Overlijden vanaf 1 januari 1639 en eindigend 2 februari 1672. Bron: privé collectie Joseph Dortu. Transcriptie en vertaling: met dank aan Peter van der Lee, August de Man, Huib J. Plankeel en Lou Giesen. |
|||||||
|
|||||||
Marge: 3-1-1672
3a Jan(ua)ry Henricus filius Henrici Hinket et Margarete Nicolai coniugum bapt(izat)us fuit, suscep(erunt) Egidius Erasmi et Catharina Depuys uxor Henrici Depuis?
|
Marge: 3-1-1672 de 3de januari Henricus zoon van Henricus Henket en Margaretha Nicolai echtgenoten werd gedoopt, doopheffers waren Egidius Erasmi en Catharina Depuys echtgenote van Henricus Depuis ?(de laatste letters zijn niet meer leesbaar) |
||||||
|
5. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) - Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625. Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Paul De Clerck, August de Man, Mathieu Vandenbosch † en Erik Zwysen. |
||||||
23. a 9bris 1612. Circa meridiem natus Io(ann)es filius Erasmi Henrich Kyesse et Trinae sive Catherinae a puteo uxoris et renatus die 25.a circa meridiem et fuit (sunt?) susceptor Thomas dictus Thomsy de Sart , a Nivella matris pueri susceptrix Anna d'elle Venne uxor Erasmi a puteo avunculi pueri , amitta pueri
|
Op 23 november 1612. Rond de
middag werd geboren Joannes zoon van Erasmus Henricus KYESSE (ook KIES of CUITTE) en Trinet ook genoemd Catherina Depuis (ook DUPUIS DEPUTS VAN DER PUT) zijn echtgenote en is herboren (gedoopt) de 25.e rond de middag doopheffer was Thomas genoemd Thomsin de Sart, van Nivelle van de moeder van de jongen en doophefster Anna Delle Venne echtgenote van Erasmus Depuis, en tante van de jongen |
||||||
|
6. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) - Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625. Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Paul De Clerck, August de Man, Mathieu Vandenbosch † en Erik Zwysen. |
||||||
hac die S(anc)ti
Thome 21.a decembris 1612. nata est hora quarta matutina Maria filia Jo(ann)is Bartholomei et Isabelli Cresse (Cresset?) uxoris eius susceptor .. Guilhelmus Textoris Junioris. susceptrix Jehenna filia Matthie Pierlot d'elle Venne. |
Op deze Sint
Thomasdag de 21ste december 1612 geboren om 4 uur in de morgen Maria Dochter van Joannes Bartholomeus en van zijn echtgenote Isabella Cresse Haar doopheffer was .. Guillaume (zoon van?) Letexheur de jonge, doophefster Johanna dochter van Matthijs Pierlot Delle Venne. |
||||||
Voorkomende namen in deze periode en onderling verwant: KIES (KYESSE KIJES CUIS CUITE CUITTE en CUTE) SART (DE SART, DESAR, DESAERT, DESART, DESSART, DESAIR, DESAIRE, DESSAIRE, ook alias DE PUZE, DELLE NAYE). DESAER is een Nederlandse variant; DESARDY (verlatijnsing). 1337 "Stevenins de SART" Salzinnes-Namur; 1355 "feu Johan DESAR"; 1453 "Johan DESART" Luik; 1540 "Johan TILLAR dè SAR" Stavelot; oorspronkelijk waals: sârt "essart". Een "sartor" is een kleermaker in het Latijn. In de 17de eeuw worden in de parochieregisters van Lixhe diverse DESAERT genoemd, ook alias de SART en DESART, genaamd d' Espagne. Franck DESART dit le petit de Sart (gehuwd met Marguerite SINTANA) is overleden vóór 1669. Marie DESART dit Tomsin (echtgenote van Guilhelmus PHILIPPART) is overleden 3 maart 1726 te Lixhe. DUPUIS (DEPUIS DEPUTS) LE TEXHEUR (LETEXHEUR LETEHEUX) DELLE VENNE (DELVENNE DELFEN) BRIFFET HENCKET (HENKET HENQUET HINKE) De namen CRESSE en BARTHOLOMEUS blijven vooralsnog een vraag: wel nog gevonden het volgende overzicht (ook 1612, zelfde register): |
|||||||
|
Is dit een overzicht van het gezin Bartholomeus/Cresse? | ||||||
Kaart van de Seigneurie van Nivelle-sur-Meuse. |
* opmerkingen: Erasmus wordt bijna altijd Raskin genoemd in deze streek. De voornaam Trinet, afgeleid van Catharina, wordt in het Maastrichtse dialect nog altijd gebruikt, zoals blijkt uit een fragment van een Maastrichts carnavalsliedje uit 1971:
Trinet, zwum met miech met Afleidingen van de heiligennaam CATHARINA: mannelijk: Trines-Trinus-Trienus-Rienus-Rien-Krien-Kater(Meijel) Vrouwelijk: Carin-Catlijn-Catrijn-Cat(t)rein-Drien-Driena-Toos-Kaat-Katrien-Katriensje-Katrieng-Kato-Keet Keetsche-Ketoo-Ketrien--Kien-Kitty-Netta-Net-Nèt-Netsje-Teuke-Tinneke To-Toke-Too-Toos-Trein-Trein-gen-Treintgen-Treuke-Trina-Trien-Triene-Trieng Triensje-Trienke-Trijn-Trijnken-Trijntje-Trincken-Tringen-Tringhen-Triena-Triene-Trienet-Trinet-Trinke-Trinette-Trenet-Trieng. Nivelle is Nivelle bij Lixhe (Belgisch Limburg - ten zuiden van Maastricht) en niet Nivelle-Nijvel in Waals Brabant! Voor 1796 behoorden de Belgische dorpen Lixhe, Nivelle, Loën, Lanaye, Petit-Lanaye, Caster en Castert tot de Seigneurie (heerlijkheid) van Nivelle. |
||||||
|
7. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) - Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625. Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Transcriptie en vertaling: met dank aan Paul De Clerck, August de Man en Erik Zwysen. |
||||||
marge: baptus 4
ibidem, ?(... fit ?) patrinus Baptus 4 ibidem) 1622 Nivelle 25a. Januarij 1622 circa hora quinte B(en)e mane natus et postri- die circa hora 3a p(r)omeridianus baptizatus est Laurentius filius Guilhelmi (L) textoris a Nivella, et Mariae Ciesset g ... dayt coniugum. Patrinus est Nicolaus frater dicti patris Susceptrix est Elyzabetha uxor Martini ...g dayt con- sanguinei in 2º gradu cum dicta matre |
marge: 24 jan.
geboorte 25 jan. doop? 1622 Nivelle
25 januari 1622 rond 5 uur 's morgens vroeg is geboren en de volgende dag rond 3 uur 's namiddags gedoopt Laurentius zoon van Guilhelmus Le Texheur van Nivelle, en Marie Ciesset (...) gehuwden. Peter is Nicolaus, broer van genoemde vader Meter is Elisabeth echtgenote van Martinus ... bloed- verwant in de 2de graad van genoemde moeder |
||||||
|
8. Akte uit de Registres Paroissiaux Nº 1 van Lixhe (België) - Dopen, huwelijken en overlijden van 1608 - circa 1625. Bron: microfilm nr. 2192154 AEL te Luik. Datum akte: 21 december 1619. Transcriptie en vertaling: met dank aan August de Man en Ton Hokken.
|
||||||
die) S(anc)ti Jacobi
circa horam primam de nocte natus, et hodie S(anc)ti Thomae circa horam 1am (primam) pro- meridianam baptizatus est Ægidius filius Gerardi Ge- notte, et Mariæ Jockin con- iugum. Patrinus e(st) Laurentius filius Georgii fratris patris matris, ma- trim est Catherina filia Henrici Henket consangui- nea in quarto gradu cum praefato puero. |
Op St. Jacob is
geboren rond één uur 's nachts, en vandaag op St. Thomas rond één uur 's middags gedoopt Aegidius (=Gillis), zoon van Gerard Ge notte en Maria Jockin, echt genoten. Peetvader is Laurens zoon van Georgius (=Joris), de broer van de vader van de moeder, peet moeder is Catherina Hendriksdr Henket, bloedverwan te in de vierde graad met (van) de voornoemde jongen. |
||||||
9. Akte opgemaakt 18 juni 1674 voor notaris Christiaan Veestraten - notaris te Maastricht - nr. 12755 Gemeentearchief Maastricht. Met dank aan August de Man, H. J. Plankeel, Patrick Vanhoucke en Erik Zwysen voor hun bijdrage in transcriptie en duiding van de akte. |
|||||||
L'an mil sixcent
septante quatre du mois de juin le xviije jour
(in marge) ne fust qu'on le viendroit
(verder in tekst)
ce
que sa d(ic)te. Ex(cellen)ce. at accordé comme declaret ledit comparant, pour vervolg tweede deel akte ...... | Vrij vertaald: 18 juni 1674 verschenen voor ondertekende notaris en getuigen Gerard Henket van Lanaye welke verklaart heeft, dat Michel Briffet zijn schoonzoon, soldaat geweest in het Koninklijk Fort van Navagne voornemens is de dienst te verlaten en zich in zijn huis terug te trekken en vraagt toestemming om de dienst te verlaten aan de graaf d'Estrades, onder de belofte niet meer in dienst te gaan. De graaf heeft toegestemd in de belofte van Michel niet meer in dienst te gaan, tenzij men hem (Michel Briffet) met geweld zou komen halen; om te vermijden dat men hem met geweld komt halen, zal hij (Michel Briffet) al het mogelijke ondernemen om van Brussel "kwijtschelding" in dit geval ontslag uit militaire dienst te verkrijgen. Gerard Henket stelt zichzelf borg met vijf roeden land "a la campagne del Naije", grenzend aan berg- en aan dalzijde aan een Henri Depuis en een Henri Depuis genaamd "Gelt" bij le Thier. Identiek verzoek van Martin Sauvage t.b.v. zijn schoonbroer Servais Joasquin en op 23 juni 1674 van Margarite Ruet, weduwe van Mathias Philippart, t.b.v. haar zoon Nicolas Philippart. Ook deze verzoeken worden onder dezelfde voorwaarden gehonoreerd. |
||||||
|